یخبندان در بازار کامپیوتر

سرما و برف، فروش تجهیزات دیجیتالی را کاهش داد
مریم عسگری- دنیای اقتصاد
بازار کامپیوتر و تجهیزات جانبی آن که سال‌های اخیر بر تنوع کالاها و همچنین میزان تقاضای آن تا حدود زیادی افزوده است، از دسته بازارهایی است که عوامل مختلفی بر روند قیمت‌ها، جریان عرضه و تقاضا و ... آن تاثیر می‌گذارند. یک روز تغییرات نرخ ارز، نوسانات و در نتیجه تغییر روند عرضه و تقاضا را در این بازار به همراه می‌آورد و روز دیگر وورد مدل‌های جدید به بازار! بالاخره این بازار هر از چند گاهی با یک اتفاق و گاه با یک شوک مواجه می‌شود که طبق معمول این مصرف‌‌کنندگان هستند که در این جریان متضرر یا منتفع می‌شوند.

همین یکی دو ماه پیش بود که به علت عدم ترخیص لپ‌‌تاپ و برخی از تجهیزات کامپیوتری بازار خرید و فروش این کالا دچار یک شوک بزرگ شده بود و رشد قیمت این کالاها باعث اعتراض بسیاری از مصرف‌کنندگان و حتی فروشندگان شده بود که این مشکل با مساعدت گمرک جمهوری اسلامی ایران حل شد. بگذریم از اینکه هنوز بسیاری از فعالان بازار بر این باورند که مشکل ترخیص لپ‌تاپ‌ها و تجهیزات کامپیوتری هنوز حل نشده است و لپ‌تاپ و تجهیزات کامپیوتری در حال حاضر در بازار کمیاب است.
طی چند روز اخیر نیز که بارش سنگین برف بسیاری از مراکز خرید، ادارات و... را به تعطیلی کشانده است، بازار خرید و فروش کامپیوتر نیز دستخوش تغییر و تحولاتی شده است که در این گزارش به آن می‌پردازیم.

سرما در بازار کامپیوتر
نترسید، سرما نمی‌خورید، تماشای برف از پشت پنجره هیچ لطفی ندارد. بد نیست دل به دریا بزنید و پا به برف! بارش برف نباید شما را خانه‌نشین و فروشندگان را متضرر کند. بارش سنگین برف و بروز یخبندان که بسیاری از مراکز خصوصی را نیز به تعطیلی کشانده است، باعث اعتراض بسیاری از فروشندگان به ویژه تجهیزات کامپیوتری شده است. اگر سری به مراکز خرید و فروش کامپیوتر و تجهیزات جانبی آن بزنید حتما این بازار ساکت و خلوت باعث تعجب شما خواهد شد. فعالان بازار این کالا نیز از این موضوع شکوه دارند و می‌گویند، بارش برف و بروز یخبندان باعث شده تا میزان تقاضا تا حدود بسیار زیادی کاهش یابد.

علی زمانی یک فروشنده تجهیزات کامپیوتری در پاساژ پایتخت در این زمینه می‌گوید: با توجه به سرمای شدید از میزان مراجعه خریداران به مراکز خرید کامپیوتر تا حدود بسیار زیادی کاسته شده است و این موضوع باعث شده فروشندگان نیز مدت کوتاه‌تری در مغازه حضور داشته باشند و بازار خرید و فروش این کالا خواه‌ناخواه به تعطیلی کشیده شود. محمد رسولی، مسوول فروش فروشگاه فناوران در پاساژ پایتخت نیز می‌گوید: طی چند روز اخیر از میزان مراجعه خریداران تا حدود زیادی کاسته شده است و سرما و یخبندان، بازار کامپیوتر را که همیشه خدا شلوغ و پررفت‌وآمد بود، به تعطیلی کشانده است.

نمایندگی فروش مانیتورهای LG در پاساژ پایتخت نیز معتقد است، با توجه به شرایط موجود (سرما و یخبندان) بازار به سمت یک تعطیلی نیمه‌رسمی کشیده شده است و از خرید و فروش نیز خبری نیست. سامان نساج، یک فروشنده در پاساژ ایران نیز می‌گوید: برف و سرما باعث شده بسیاری از فروشندگان به دلیل عدم مراجعه مشتری به بازار، فروشگاه‌ها را تعطیل کنند که این اقدام اعتراض سایر فروشندگان را به همراه داشته است. به گفته وی، طی دو تا سه روز اخیر فقط ده فروشگاه حاضر به بازگشایی شده‌اند.

گرما در سرما
این ادعا که سرما و یخبندان، رکود در بازار خرید و فروش کامپیوتر و تجهیزات کامپیوتری را در پی داشته است، موضوعی نیست که همه فعالان بازار، در مورد آن اتفاق‌نظر داشته باشند. برخی از فعالان بازار معتقدند، تعطیلات ناشی از سرما و یخبندان باعث شده است تا بسیاری از افرادی که فرصتی برای خرید پیدا نمی‌کردند اکنون از فرصت به دست آمده نهایت استفاده را کرده و برای خرید به مراکز خرید کامپیوتر و تجهیزات جانبی آن مراجعه کنند. گروه دیگری نیز معتقدند، با توجه به این موضوع که با رشد علم و تکنولوژی و بهره‌وری‌های بسیاری که از اینترنت می‌شود بسیاری از افراد نه تنها بسیاری از امور شخصی، بلکه امور اداری و... خود را از طریق اینترنت انجام می‌دهند، کامپیوتر و تجهیزات جانبی آن یک نیاز مهم برای انسان امروز به حساب می‌آید که کاربران برای تامین این نیاز مانند نیازهای حیاتی (غذا، آب و...) تلاش کرده و به سرما و یخبندان توجهی نمی‌کنند.

این گروه معتقدند، با توجه به انجام سریع و راحت امور به وسیله کامپیوتر و اینترنت میزان استفاده از این کالا طی روزهای اخیر تا حدود زیادی افزایش یافته است. بگذریم از اینکه کیفیت خدمات ارائه شده توسط برخی از شرکت‌های خدمات ارتباطی طی چند روز اخیر تا حدود زیادی کاهش یافته است. اما همین حد خدمات‌رسانی هم جای شکر دارد. علی زرخیز یک کاربر اینترنت که برای خرید به مرکز خرید پایتخت آمده است می‌گوید: طی دو روز اخیر اینترنت ارائه شده توسط برخی شرکت‌ها دچار قطعی‌های مداوم و مکرر شده بود که این شرکت‌ها یا پاسخگوی اعتراض کاربر نیستند و یا دلایل غیر منطقی می‌آورند.

یکی از شرکت‌های اینترنتی در این زمینه گفته است: قطع اینترنت پرسرعت کاربران طی دو تا سه روز اخیر به علت بروز اشکالات فنی به دلیل بارش برف و یخبندان بوده است که البته این قطعی‌ها مدت کوتاهی رخ داده و زمان آن از یک ساعت تجاوز نکرده است. ارتاک، نمایندگی فروش لپ‌تاپ‌های توشیبا و دل نیز در این زمینه می‌گوید: ‌طی دو تا سه روز اخیر با توجه به تعطیلات نیمه رسمی میزان مراجعه خریداران به مراکز خرید تا حدود زیادی افزایش یافته است. این نمایندگی از رشد قیمت‌ها طی دو هفته اخیر خبر می‌دهد و دلایل مختلفی را برای این مساله عنوان می‌کند.

سرما و بازار داغ شایعه
بسیاری از فروشندگان و برخی از نمایندگی‌های فروش که از رشد قیمت‌ها طی یک تا دو هفته اخیر خبر می‌دهند افزایش نرخ واردات کامپیوتر و تجهیزات جانبی، عدم ترخیص محموله واردکنندگان تجهیزات کامپیوتری توسط گمرک و ... را از دلایل این رشد قیمت عنوان می‌کنند. این فروشندگان معتقدند، مشکل عدم ترخیص لپ‌تاپ‌ها از گمرک امام‌خمینی هنوز به طور کامل حل نشده است و محموله بسیاری از واردکنندگان نیز ترخیص نشده است. برخی فروشندگان نیز از رشد نرخ واردات لپ‌تاپ و تجهیزات کامپیوتری خبر می‌دهند. ارتاک،‌ نمایندگی فروش لپ‌تاپ‌های توشیبا و دل در این زمینه می‌گوید: نرخ واردات هر عدد لپ‌تاپ از 50‌هزار تومان به 130هزار تومان افزایش یافته است و گمرک با افزایش این نرخ قصد دارد محموله‌های واردکنندگان را که از دو ماه پیش در انبار مانده است، با نرخ جدید ترخیص کند که واردکنندگان این موضوع را نمی‌پذیرند. در نتیجه موجودی دوباره در بازار کاهش یافته است.

البته سایر نمایندگی‌ها مانند ایران‌رهجو، آفتاب شرق و ... این گفته ارتاک را تکذیب کرده و معتقدند،‌ اگرچه موجودی در بازار کم شده است اما این موضوع ربطی به افزایش نرخ واردات تجهیزات کامپیوتری، به ویژه لپ‌تاپ ندارد. این نمایندگی‌ها رشد قیمت جهانی تجهیزات کامپیوتری را علت این رشد قیمت اعلام کردند. برخی فروشندگان نیز تعطیلات ژانویه را علت کمبود تجهیزات کامپیوتری در بازار ایران عنوان کردند. این در حالی است که نمایندگی‌های فروش معتقدند محموله‌ها قبل از ژانویه از انبارهای کشور مقصد صادر شده‌اند و این موضوع نیز ربطی به کاهش موجودی در بازار ندارد.

پاسخ گمرک
گمرک جمهوری اسلامی ایران در مورد انتشار شایعات اخیر نیز گفت: نه‌تنها تعرفه واردات لپ‌تاپ و تجهیزات کامپیوتری تغییری نکرده است بلکه گمرک جمهوری اسلامی در ترخیص محموله واردکنندگان مشکلی ندارد. به عبارتی در صورتی که اسناد ارائه‌شده به گمرک مشکلی نداشته باشد ترخیص محموله‌ها بلامانع است. این ارگان در مورد تغییرات تعرفه واردات نیز گفت: تغییر این نرخ با نظر یک کمیسیون ویژه متشکل از وزارت صنایع، بازرگانی و... پیشنهاد و تصویب می‌شود و تاکنون صحبتی در مورد کاهش یا افزایش نرخ تعرفه نشده است.